Bekarlık Soyadını Kullanmak İçin Ne Yapmak Gerekir?

Yeni evlenecek gelin adayları veya halihazırda evli olan kadınlar çeşitli sebeplerle bugün kendi bekarlık soyadlarını, bir diğer adıyla kızlık soyadlarını evliyken de kullanmak istiyor. Bu yazımızda evlendikten sonra kızlık soyadını kullanmak için neler yapılması gerektiğini sizin için detaylıca inceledik.

Evlendikten Sonra Kızlık Soyadını Kullanmak İçin Ne Yapılır?

Evlenen kadınların kocasının soyadıyla beraber kızlık soyadını kullanmak ya da sadece kendi bekarlık soyadını kullanmak olmak üzere iki seçeneği vardır. İşte bu seçeneklerin detayları.

Evlendikten Sonra İki Soyadını Kullanmak İçin Ne Yapılır?

Evlenecek olan kadınlar eğer evlendikten sonra hem bekarlık soyadını, hem de kocasının soyadını kullanmak istiyorsa bunu nikah müracaatı yaparken belirtip gereken formu doldurarak beyan etmelidir. Bunun dışında nikah müracaatı için gereken diğer belgeleri de bu yazımızda bulabilirsiniz.

Halihazırda evli olan kadınlar iki soyadını birden kullanmak için iki farklı şekilde başvuru yapabilir. İlk ve en pratik yol olarak e-devlet üstünden “Evli / Dul veya Boşanmış Kadınların Soyadı Değişikliği Başvurusu” başlığından online başvuru yapabilir. Buraya tıklayarak başvuru linkine kolayca ulaşabilirsiniz.

Bir diğer yol ise kimlik belgesi yerine geçecek ehliyet, pasaport, nüfus cüzdanı vb. belgelerden birini yanına alıp Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü'ne başvuru yapmalıdır. Aynı zamanda yeni kimlik başvurusu sırasında dilekçe doldurarak da bu işlemi yapabilirsiniz. 

Evlendikten Sonra Sadece Kızlık Soyadını Kullanmak İçin Ne Yapılır? 

Evlenecek olan kadınlar eğer sadece kızlık soyadını kullanmak istiyorsa, bunu nikah müracaatı sırasında belirterek gereken formları doldurmalı ve beyan etmelidir. Bu şekilde dava açmadan kadınlar kızlık soyadını tek başına kullanmaya devam eder.  Herhangi bir beyan olmazsa kadına otomatik olarak kocasının soyadı verilir.

Bu karardan önce evlenen çiftler için henüz güncel bir yürütmelik yoktur. Bu sebeple şu anda evli olan kadınların sadece kızlık soyadlarını kullanmak için öncelikle mahkeme kararı çıkarttırıp sonrasında Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü'ne başvurarak soyadlarını değiştirmeleri gerekir.

Evlendikten Sonra Kadınlar Neden Kızlık Soyadlarını Kullanmak İster?

Kadınların evlenirken veya evlilikten sonra kızlık soyadlarını kullanmak istemelerinin temelde iki sebebi var. İlk sebep özellikle evlenmeden önce kızlık soyadını kullanırken tanınmışlık kazanan kadınlar soy isimlerini değiştirmek istemiyor. Sosyal anlamda bilindikleri isimlerini kaybediyorlar. Ayrıca birçok resmi, akademik ve işle alakalı kayıtlarını ve ödüllerini denkleştirmek ya da değiştirmek zorunda kalıyorlar. Tüm bunları yaşamak istemeyen kadınlar genelde ya sadece kızlık soyadlarını kullanmak ya da iki soy ismini beraber kullanmak istiyorlar. 

Diğer sebep ise bu durumun toplumsal cinsiyet eşitliğine aykırı olması. Kadınlar evlendiklerinde kendi soyadlarını zorunlu olarak bırakıp kocasının soyadını kullanmak durumunda kalıyorlardı. 

Türkiye’de Soyadı Kanunu

Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesine göre, evlenen kadın eşinin soyadını almak zorundaydı. Gerekli başvurularla beraber kadın hem kendi soyadını hem de eşinin soyadını birlikte kullanabiliyordu. Kadının kızlık soyadını tek başına kullanması ise mahkeme kararıyla mümkündü ancak çok daha kısıtlıydı.

Bu durum uluslararası mahkemeler tarafından insan hakkı ihlali olarak kabul ediliyordu ve bu sebeple yargıtay çift soyadı kullanmaya hemen her zaman onay veriyordu. Yine de bu durum kadınlarda maddi yük ve hukuki süreçlerin uğraşıyla geliyordu. Bunun üstüme Anayasa Mahkemesi bu zorunluluğu 28 Nisan 2023’te kaldırdı.

Karar 28 Ocak 2024 itibariyle yürürlüğe girdi. Bu kararla beraber artık evli kadınlar kızlık soyadını tek başına kullanabilir.

Kızlık soyadını kullanmak isteyen evli kadınlar için artık hukuki süreç daha kolay ve ulaşılabilir. Yine de çoğu resmi iş ve çocuk meselelerinde karışıklıklar çıkabilir. Bu yüzden kızlık soyadını kullanmak isteyen kadınlara hukuki süreçlere az da olsa hâkim olmalarını öneriyoruz. Sizin bu konu hakkında evli kadınlara olan önerileriniz ve düşünceleriniz varsa yorumlarda bizlerle paylaşın!